Błąd pielęgniarski a odpowiedzialność cywilna – co naprawdę liczy się w sądzie

Prawo

Nie każdy błąd pielęgniarki oznacza odpowiedzialność karną, jednak w praktyce większość takich sytuacji może skutkować odpowiedzialnością cywilną. Pacjenci coraz częściej kierują sprawy do sądów, a wysokość zasądzanych kwot sięga setek tysięcy złotych. Warto wiedzieć, jak sądy oceniają pracę pielęgniarki i jakie praktyki minimalizują ryzyko pozwu.

Czym jest błąd pielęgniarski?

W polskim porządku prawnym brak definicji ustawowej błędu medycznego, jednak utrwalone jest rozumienie tego pojęcia w orzecznictwie. W orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r. (sygn. akt IV CR 39/54, LEX nr 118379) stwierdzono, iż błędem w sztuce lekarskiej jest czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy i terapii, niezgodna z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym. Można zatem wskazać, że istotą błędu medycznego jest działanie (zaniechanie) lekarza lub innego personelu medycznego, które pozostaje w sprzeczności z aktualną wiedzą i praktyką medyczną, jak również z należytą starannością w związku z udzielaniem pacjentowi świadczenia. 
Od błędu jako odstępstwa od wzorca i zasad należytego postępowania, z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru działalności sprawcy szkody, należy odróżnić powikłanie, które stanowi określoną, niekiedy atypową reakcję pacjenta na prawidłowo podjęty i przeprowadzony zespół czynności leczniczych, a także tzw. niepowodzenie medyczne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2013 r., sygn. akt IV CSK 431/12, LEX nr 1275006).
Błędy medyczne mogą mieć różne podłoże, dlatego orzecznictwo oraz piśmiennictwo dzielą je najczęściej na następujące rodzaje:

  • błąd diagnostyczny (wadliwa diagnoza),
  • błąd terapeutyczny (niewłaściwe leczenie),
  • błąd techniczny (nieprawidłowo wykonana procedura pod względem technicznym),
  • błąd organizacyjny (związany z funkcjonowaniem placówki medycznej).
     

Pojęcie to dotyczy nie tylko lekarzy. Pielęgniarki i położne wykonują samodzielny zawód medyczny, ich czynności diagnostycznoopiekuńcze i terapeutyczne są integralną częścią procesu leczenia. Z tego względu błąd pielęgniarski może rodzić konsekwencje cywilne, karne i zawodowe.
Wobec wzrostu świadomości pacjentów liczba roszczeń kierowanych nie tylko przeciwko lekarzom, lecz także przeciwko pielęgniarkom i placówkom medycznym systematycznie rośnie. Piel...

Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem

Przypisy